### **Nguyên nhân gây hội chứng ị đùn**
1. **Táo bón mãn tính**: Phân cứng tích tụ trong trực tràng, làm giảm cảm giác muốn đi vệ sinh.
2. **Tâm lý căng thẳng**: Áp lực học tập, gia đình hoặc thay đổi môi trường sống.
3. **Thói quen sinh hoạt**: Trẻ nhịn đi vệ sinh do sợ đau hoặc mải chơi.
4. **Bệnh lý tiềm ẩn**: Rối loạn chức năng ruột, dị tật bẩm sinh hoặc vấn đề thần kinh.
### **Dấu hiệu nhận biết**
- Phân dính trên quần lót hoặc mùi hôi bất thường.
- Đau bụng, chán ăn, sụt cân.
- Trẻ tránh tham gia hoạt động tập thể do xấu hổ.
### **Chẩn đoán và điều trị**
1. **Khám lâm sàng**: Bác sĩ kiểm tra tiền sử táo bón, thói quen ăn uống và tâm lý.
2. **Xét nghiệm hình ảnh**: X-quang bụng để phát hiện phân ứ đọng.
3. **Phác đồ điều trị**:
- **Làm sạch ruột**: Sử dụng thuốc nhuận tràng hoặc thụt tháo theo chỉ định.
- **Chế độ ăn giàu chất xơ**: Tăng cường rau xanh, trái cây và uống đủ nước.
- **Luyện tập thói quen**: Hướng dẫn trẻ đi vệ sinh đúng giờ, ngồi đúng tư thế.
- **Hỗ trợ tâm lý**: Trò chuyện, giảm áp lực và khen ngợi khi trẻ tiến bộ.
### **Lưu ý cho phụ huynh**
- Không trách mắng khi trẻ mắc lỗi, tránh gây tổn thương tinh thần.
- Theo dõi sát sao lịch sinh hoạt và dinh dưỡng hàng ngày.
- Kết hợp với giáo viên hoặc bác sĩ tâm lý nếu trẻ có biểu hiện lo âu.
### **Phòng ngừa tái phát**
- Duy trì chế độ ăn cân bằng, hạn chế đồ ăn nhanh.
- Khuyến khích trẻ vận động để kích thích nhu động ruột.
- Tạo môi trường thoải mái khi trẻ đi vệ sinh.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Bộ Y tế Việt Nam - Hướng dẫn chăm sóc trẻ mắc bệnh tiêu hóa (2023).
2. Hiệp hội Nhi khoa Quốc tế (IPA) - "Encopresis in Children: Diagnosis and Management".
3. Mayo Clinic - "Encopresis: Symptoms & Causes".