Bệnh tay chân miệng (TCM) là bệnh truyền nhiễm do virus Enterovirus gây ra, thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi. Bệnh lây qua tiếp xúc trực tiếp với dịch mũi, nước bọt hoặc chất dịch từ bọng nước của người nhiễm. Hiểu rõ cách xử lý kịp thời giúp giảm biến chứng và ngăn lây lan.
**Dấu Hiệu Nhận Biết**
- **Giai đoạn đầu**: Trẻ sốt nhẹ, đau họng, biếng ăn.
- **Giai đoạn toàn phát**: Xuất hiện bọng nước ở lòng bàn tay, chân, miệng, mông. Vết loét trong miệng khiến trẻ khó nuốt.
- **Biến chứng nguy hiểm**: Sốt cao trên 39°C, co giật, thở gấp, li bì – cần đưa đi viện ngay.
**5 Bước Xử Lý Khi Trẻ Mắc Bệnh**
1. **Cách ly trẻ**: Tránh tiếp xúc với trẻ khác, nghỉ học ít nhất 10 ngày.
2. **Giảm triệu chứng**:
- Dùng paracetamol hạ sốt theo chỉ định.
- Súc miệng bằng nước muối sinh lý cho trẻ lớn; vệ sinh miệng nhẹ nhàng cho trẻ nhỏ.
- Bôi gel trị loét miệng (theo hướng dẫn bác sĩ).
3. **Chế độ dinh dưỡng**:
- Cho trẻ ăn thức ăn mềm, nguội như cháo, sữa.
- Uống đủ nước, bổ sung điện giải nếu cần.
4. **Vệ sinh cá nhân**:
- Rửa tay bằng xà phòng sau khi chăm sóc trẻ.
- Khử trùng đồ chơi, vật dụng bằng dung dịch cloramin B.
5. **Theo dõi sát sao**: Ghi lại nhiệt độ và triệu chứng mỗi 4 giờ.
**Phòng Ngừa Bệnh Hiệu Quả**
- Rửa tay thường xuyên với xà phòng.
- Tránh dùng chung đồ cá nhân như khăn, thìa.
- Vệ sinh nhà cửa, đặc biệt khu vực trẻ chơi.
- Tiêm phòng đầy đủ (nếu có vaccine).
**Khi Nào Cần Đến Bệnh Viện?**
Đưa trẻ đi cấp cứu ngay nếu có các dấu hiệu:
- Sốt cao không hạ sau 2 lần uống thuốc.
- Giật mình liên tục khi ngủ.
- Da nổi vằn, chân tay lạnh.
**Kết Luận**
Bệnh tay chân miệng phần lớn tự khỏi sau 7-10 ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Cha mẹ cần bình tĩnh xử lý, tuân thủ hướng dẫn vệ sinh và theo dõi sát sao để phát hiện sớm biến chứng.
**Tài Liệu Tham Khảo**:
1. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh tay chân miệng - Bộ Y Tế Việt Nam (2023).
2. Khuyến cáo phòng chống bệnh truyền nhiễm - WHO.
3. "Hand, Foot, and Mouth Disease (HFMD)" - Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC).