### **1. Chẩn đoán và xác định nguyên nhân**
Trước khi điều trị, bác sĩ cần xác định nguyên nhân gây hạ natri máu:
- **Mất natri qua thận hoặc đường tiêu hóa** (tiêu chảy, nôn ói).
- **Tăng dịch ngoại bào** (suy tim, suy thận).
- **Rối loạn nội tiết** (thiếu hormone tuyến thượng thận).
- **Dinh dưỡng không đủ** (sữa mẹ ít natri, pha sữa không đúng tỷ lệ).
Xét nghiệm máu và nước tiểu là bước quan trọng để đo nồng độ natri, điện giải đồ và hormone.
### **2. Điều trị bằng bù dịch điện giải**
**Bổ sung natri qua đường tĩnh mạch** là phương pháp an toàn nhất cho trẻ sơ sinh:
- **Dung dịch natri clorid 0.9%** hoặc **dung dịch ưu trương 3%** (trong trường hợp hạ natri nặng).
- **Tốc độ truyền**: 1–2 mEq/kg/giờ, tránh điều chỉnh quá nhanh gây phù não.
- Liều lượng được tính dựa trên công thức:
\[
\text{Natri thiếu (mEq)} = (135 - \text{Natri máu hiện tại}) \times 0.6 \times \text{Cân nặng (kg)}
\]
- Theo dõi sát sao điện giải đồ mỗi 4–6 giờ để điều chỉnh kịp thời.
### **3. Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng**
- **Tăng cường sữa mẹ**: Sữa mẹ chứa natri tự nhiên, giúp cân bằng điện giải.
- **Sữa công thức**: Chọn loại có hàm lượng natri phù hợp, pha đúng hướng dẫn.
- **Tránh cho trẻ uống nước lọc** khi chưa đủ tháng hoặc có vấn đề về thận.
### **4. Xử lý nguyên nhân đặc hiệu**
- **Suy thượng thận**: Bổ sung hormone hydrocortisone.
- **Hội chứng tiết hormone chống bài niệu không phù hợp (SIADH)**: Hạn chế dịch, dùng thuốc lợi tiểu.
- **Nhiễm trùng**: Dùng kháng sinh nếu nguyên nhân do vi khuẩn.
### **5. Theo dõi và phòng ngừa tái phát**
- Kiểm tra cân nặng, dấu hiệu mất nước hoặc phù não hàng ngày.
- Tái khám định kỳ để đánh giá nồng độ natri và chức năng thận.
- **Phòng ngừa**:
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đủ natri cho mẹ và bé.
- Tránh tự ý pha loãng sữa hoặc dùng nước không đảm bảo.
### **Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện?**
Hạ natri máu nặng (natri <125 mmol/L) có thể gây co giật, hôn mê. Đưa trẻ đi cấp cứu ngay nếu có các triệu chứng:
- Bú kém, ngủ li bì.
- Tay chân co cứng, thở nhanh.
- Da xanh tái, mắt trũng.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Hướng dẫn của WHO về Rối loạn điện giải ở trẻ sơ sinh (2022).
2. Hiệp hội Nhi khoa Việt Nam - "Tiêu chuẩn chẩn đoán và điều trị hạ natri máu".
3. Nelson Textbook of Pediatrics (ấn bản 21).