Sau khi sinh mổ, nhiều sản phụ thường gặp phải tình trạng đau nhức ở vùng thịt phía trên vết mổ. Hiện tượng này không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn khiến nhiều người lo lắng về sức khỏe. Vậy nguyên nhân chính xác của cơn đau này là gì và làm thế nào để khắc phục?
### 1. **Viêm nhiễm hoặc nhiễm trùng vết mổ**
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau là **nhiễm trùng vết mổ**. Dấu hiệu nhận biết bao gồm sưng đỏ, chảy dịch hoặc sốt. Vi khuẩn xâm nhập qua vết thương hở trong quá trình lành da có thể dẫn đến viêm, gây đau nhức kéo dài.
### 2. **Co thắt cơ bụng**
Sau sinh, cơ bụng cần thời gian để phục hồi. **Co thắt cơ** do vận động mạnh, ho hoặc hắt hơi có thể kích thích vết mổ, khiến vùng thịt xung quanh đau nhói.
### 3. **Hiện tượng hóa lỏng mô mỡ (Fat Necrosis)**
Tổn thương mô mỡ dưới da trong quá trình phẫu thuật có thể gây **hoại tử mỡ**, dẫn đến sưng đau và hình thành cục cứng. Đây là phản ứng tự nhiên khi cơ thể phân hủy mô bị tổn thương.
### 4. **Tổn thương dây thần kinh**
Phẫu thuật mổ lấy thai có thể làm tổn thương các dây thần kinh quanh vết mổ, gây **đau mãn tính** hoặc cảm giác tê bì. Cơn đau thường âm ỉ và kéo dài nhiều tuần.
### 5. **Sẹo lồi hoặc mô sẹo dày**
Quá trình lành vết thương bất thường có thể tạo **sẹo lồi** hoặc mô sẹo cứng (keloid), gây căng tức và đau khi chạm vào.
**Cách giảm đau và chăm sóc vết mổ hiệu quả**
- **Vệ sinh vết thương đúng cách**: Rửa nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý, thay băng thường xuyên.
- **Dùng thuốc theo chỉ định**: Thuốc giảm đau (paracetamol) hoặc kháng sinh nếu có nhiễm trùng.
- **Chườm ấm hoặc lạnh**: Giảm sưng và co thắt cơ.
- **Tăng cường dinh dưỡng**: Bổ sung protein, vitamin C và kẽm để thúc đẩy lành da.
- **Khám chuyên khoa**: Nếu đau kéo dài kèm sốt hoặc chảy mủ, cần đến bệnh viện ngay.
**Phòng ngừa đau vết mổ sau sinh**
- Tránh mang vác nặng trong 6–8 tuần đầu.
- Mặc quần áo rộng rãi, tránh ma sát lên vết mổ.
- Tập vật lý trị liệu nhẹ nhàng để phục hồi cơ bụng.
**Tài liệu tham khảo**
1. Bộ Y tế Việt Nam - Hướng dẫn chăm sóc hậu phẫu sản khoa (2023).
2. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - Khuyến cáo về phục hồi sau sinh mổ.
3. Bệnh viện Phụ sản Trung ương - Tài liệu giáo dục sức khỏe sau sinh.