Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá cho trẻ sơ sinh, nhưng việc bảo quản không đúng cách có thể dẫn đến nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc về thời gian và phương pháp bảo quản sữa mẹ an toàn, đồng thời cung cấp các lưu ý quan trọng để phòng tránh rủi ro.
### **1. Thời gian bảo quản sữa mẹ theo từng điều kiện**
- **Ở nhiệt độ phòng (25°C hoặc thấp hơn):** Sữa mẹ có thể bảo quản tối đa **4 giờ**. Nếu phòng nóng trên 25°C, chỉ nên dùng trong **1–2 giờ**.
- **Tủ lạnh ngăn mát (4°C):** Giữ được **3–5 ngày**, đặt sữa ở vị trí sâu nhất để tránh nhiệt độ thay đổi.
- **Tủ đông (-18°C hoặc thấp hơn):** Bảo quản tối đa **6–12 tháng**, tuy nhiên nên dùng trong 6 tháng để đảm bảo chất dinh dưỡng.
**Lưu ý:** Thời gian trên áp dụng cho sữa mẹ vắt ra từ ngực khỏe mạnh và được bảo quản đúng quy trình.
### **2. Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm từ sữa mẹ**
Ngộ độc xảy ra khi sữa bị nhiễm khuẩn (như *Salmonella*, *E. coli*) hoặc nấm mốc do:
- Bảo quản quá lâu so với khuyến cáo.
- Dùng hộp trữ không vô trùng.
- Rã đông không đúng cách (ví dụ: để sữa ở nhiệt độ phòng quá lâu).
- Tái đông sữa đã rã đông.
### **3. Quy trình bảo quản sữa mẹ an toàn**
- **Bước 1:** Rửa tay và vệ sinh dụng cụ trữ sữa (bình, túi chuyên dụng) bằng nước nóng và xà phòng.
- **Bước 2:** Ghi nhãn ngày vắt để kiểm soát thời gian sử dụng.
- **Bước 3:** Chia sữa thành phần nhỏ (60–120ml) để tránh lãng phí.
- **Bước 4:** Làm lạnh hoặc đông lạnh ngay sau khi vắt.
### **4. Cách rã đông và sử dụng sữa an toàn**
- **Rã đông trong tủ lạnh:** Chuyển sữa từ ngăn đông xuống ngăn mát và dùng trong **24 giờ**.
- **Rã đông bằng nước ấm (dưới 40°C):** Ngâm túi sữa trong nước đến khi tan đá.
- **Không dùng lò vi sóng:** Nhiệt cao phá hủy dưỡng chất và tạo điểm nóng gây bỏng miệng trẻ.
**Cảnh báo:** Sữa đã rã đông phải dùng ngay trong **2 giờ** và không tái đông.
### **5. Dấu hiệu nhận biết sữa mẹ đã hỏng**
- Mùi chua hoặc hôi.
- Vón cục, màu đục bất thường.
- Trẻ bú xong có biểu hiện nôn, tiêu chảy, sốt.
### **6. Câu hỏi thường gặp**
**Q:** Có thể trộn sữa mẹ vắt ở nhiều thời điểm khác nhau không?
**A:** Chỉ trộn sữa đã được làm lạnh cùng nhiệt độ, tránh thêm sữa ấm vào sữa lạnh.
**Q:** Sữa mẹ đông lạnh có mất chất dinh dưỡng không?
**A:** Một số enzyme và kháng thể có thể giảm nhẹ, nhưng sữa vẫn an toàn và giàu dinh dưỡng hơn sữa công thức.
**Tài liệu tham khảo:**
1. Hướng dẫn của CDC về bảo quản sữa mẹ (2023).
2. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - Khuyến nghị dinh dưỡng trẻ sơ sinh.
3. Viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP).