Thở gấp ở trẻ em là hiện tượng khiến nhiều phụ huynh lo lắng. Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ đơn giản đến nghiêm trọng. Dưới đây là những lý do chính và cách xử lý kịp thời.
### 1. **Nhiễm Trùng Đường Hô Hấp**
Các bệnh như viêm phế quản, viêm phổi hoặc cảm lạnh thông thường là nguyên nhân hàng đầu gây thở gấp. Virus hoặc vi khuẩn tấn công đường hô hấp, làm tăng tiết dịch và gây khó thở.
**Dấu hiệu nhận biết**:
- Ho kéo dài
- Sốt nhẹ hoặc cao
- Thở khò khè
**Giải pháp**: Đưa trẻ đến bác sĩ để được kê đơn thuốc kháng sinh hoặc thuốc giảm triệu chứng.
### 2. **Dị Ứng hoặc Hen Suyễn**
Dị ứng phấn hoa, bụi, hoặc thức ăn có thể kích thích phản ứng viêm trong phổi, dẫn đến thở nhanh. Hen suyễn cũng khiến đường thở co thắt, gây khó thở đột ngột.
**Dấu hiệu nhận biết**:
- Thở rít
- Ngứa mắt hoặc phát ban da
- Ho về đêm
**Giải pháp**: Tránh tiếp xúc với tác nhân dị ứng và sử dụng thuốc xịt hen theo chỉ định.
### 3. **Vật Lạ Mắc Trong Đường Thở**
Trẻ nhỏ thường vô tình hít phải đồ chơi nhỏ, thức ăn hoặc các vật thể lạ, gây tắc nghẽn đường thở.
**Dấu hiệu nhận biết**:
- Ho dữ dội
- Mặt tím tái
- Không thể nói được
**Giải pháp**: Thực hiện thủ thuật Heimlich ngay lập tức và gọi cấp cứu nếu cần.
### 4. **Bệnh Tim Bẩm Sinh**
Một số trẻ mắc bệnh tim từ nhỏ có thể gặp tình trạng thiếu oxy, dẫn đến thở gấp và mệt mỏi khi vận động.
**Dấu hiệu nhận biết**:
- Môi hoặc da xanh xao
- Chậm tăng cân
- Đổ mồ hôi nhiều
**Giải pháp**: Cần thăm khám chuyên khoa tim mạch để được chẩn đoán và điều trị sớm.
### 5. **Căng Thẳng hoặc Hoảng Sợ**
Yếu tố tâm lý như lo lắng, sợ hãi cũng có thể khiến trẻ thở nhanh. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi gặp stress.
**Dấu hiệu nhận biết**:
- Run rẩy
- Đổ mồ hôi lòng bàn tay
- Khóc liên tục
**Giải pháp**: Giữ bình tĩnh, ôm trẻ và hướng dẫn trẻ thở chậm lại.
**Khi Nào Cần Đến Bệnh Viện?**
- Thở gấp kèm sốt cao trên 39°C
- Da hoặc môi chuyển màu xanh
- Trẻ mệt mỏi, không thể ăn uống
**Tài Liệu Tham Khảo**:
1. Bệnh viện Nhi Trung ương Việt Nam - Hướng dẫn chăm sóc trẻ mắc bệnh hô hấp (2023).
2. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - Xử trí khẩn cấp khi trẻ khó thở (2022).