### 1. Nguyên Nhân Gây Đốm Trắng Và Đau Ở Đầu Lưỡi Trẻ Em
**a. Tưa lưỡi (Nhiễm nấm Candida)**
Tưa lưỡi là nguyên nhân phổ biến nhất, thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nấm Candida phát triển quá mức tạo thành các mảng trắng bám trên lưỡi, niêm mạc miệng, gây khó chịu khi ăn uống.
**b. Viêm loét miệng**
Vết loét nhỏ màu trắng hoặc vàng xuất hiện do tổn thương niêm mạc miệng, thiếu vitamin, hoặc stress. Trẻ thường đau khi chạm vào vùng tổn thương.
**c. Herpes miệng**
Virus herpes gây ra các mụn nước nhỏ, vỡ thành vết loét trắng, kèm theo sốt và sưng hạch. Bệnh dễ lây lan nên cần cách ly trẻ.
**d. Dị ứng thực phẩm hoặc hóa chất**
Một số trẻ phản ứng với thức ăn, kem đánh răng, hoặc đồ chơi bằng nhựa, dẫn đến nổi đốm trắng và kích ứng.
### 2. Cách Xử Lý Tại Nhà
- **Vệ sinh khoang miệng**: Dùng gạc mềm thấm nước muối sinh lý lau nhẹ lưỡi và miệng cho trẻ 2 lần/ngày.
- **Chế độ ăn uống**: Tránh đồ cay nóng hoặc cứng. Ưu tiên thức ăn mềm như cháo, sinh tố.
- **Sử dụng thuốc**:
- Nếu do nấm: Dùng kem chống nấm theo chỉ định bác sĩ (ví dụ: Nystatin).
- Nếu loét miệng: Bôi gel giảm đau chứa Lidocaine.
- **Theo dõi**: Nếu trẻ sốt cao hoặc không cải thiện sau 3-5 ngày, cần đưa đến cơ sở y tế.
### 3. Phòng Ngừa Đốm Trắng Trên Lưỡi
- Vệ sinh miệng cho trẻ đều đặn, đặc biệt sau khi bú hoặc ăn.
- Khử trùng đồ chơi, núm vú giả.
- Tránh để trẻ tiếp xúc với người đang mắc bệnh truyền nhiễm như herpes.
### Câu Hỏi Thường Gặp
**Q1: Đốm trắng ở lưỡi có nguy hiểm không?**
Phần lớn trường hợp là lành tính, nhưng cần đi khám nếu kèm sốt hoặc kéo dài.
**Q2: Có nên tự ý dùng thuốc kháng sinh?**
Không. Thuốc kháng sinh chỉ hiệu quả với nhiễm khuẩn, không trị được nấm hoặc virus.
**Tài liệu tham khảo**:
1. Mayo Clinic - "Oral Thrush in Children" (2023).
2. Bệnh viện Nhi Đồng TP.HCM - Hướng dẫn chăm sóc răng miệng trẻ em.
3. WebMD - "Mouth Sores in Kids: Causes and Treatments".