### 1. Nguyên nhân gây đau bụng dưới sau khi quan hệ
- **Hoạt động mạnh**: Cọ xát quá mức hoặc tư thế không phù hợp gây căng cơ vùng chậu.
- **Co thắt tử cung**: Xuất hiện khi đạt cực khoái, thường hết sau vài phút.
- **Nhiễm trùng**: Viêm đường tiết niệu, viêm âm đạo hoặc viêm vùng chậu (PID) gây đau kèm sốt, dịch bất thường.
- **Lạc nội mạc tử cung**: Mô tử cung phát triển ngoài tử cung, gây đau dữ dội theo chu kỳ kinh.
- **U nang buồng trứng**: U vỡ hoặc xoắn gây đau đột ngột một bên bụng.
### 2. Cách xử lý tại nhà
- **Nghỉ ngơi**: Nằm im, kê gối dưới chân để giảm áp lực vùng bụng.
- **Chườm ấm**: Dùng túi chườm 40°C áp lên vùng đau 15-20 phút.
- **Uống nước ấm**: Bổ sung 500ml nước ấm pha mật ong giảm co thắt.
- **Tránh quan hệ tiếp**: Ngưng hoạt động tình dục 2-3 ngày.
### 3. Khi nào cần gặp bác sĩ?
Đến cơ sở y tế ngay nếu có các dấu hiệu:
- Đau dữ dội kéo dài trên 6 tiếng
- Sốt trên 38°C
- Buồn nôn/chóng mặt
- Chảy máu âm đạo bất thường
- Đau khi đi tiểu
### 4. Biện pháp phòng ngừa
- **Vệ sinh đúng cách**: Rửa nhẹ vùng kín bằng nước ấm trước và sau khi quan hệ.
- **Dùng chất bôi trơn**: Chọn loại gốc nước (Ortho, KY Jelly) nếu khô âm đạo.
- **Khám phụ khoa định kỳ**: 6 tháng/lần để phát hiện sớm bệnh lý.
- **Tránh thai an toàn**: Sử dụng bao cao su để ngừa nhiễm trùng lây qua đường tình dục.
**Tài liệu tham khảo:**
1. Hướng dẫn chẩn đoán viêm vùng chậu - WHO (2022)
2. Sổ tay sức khỏe phụ nữ - Bộ Y tế Việt Nam
3. Clinical Management of Dyspareunia - Hiệp hội Sản phụ khoa Quốc tế